Equus: differenze tra le versioni

Contenuto cancellato Contenuto aggiunto
Murayen (discussione | contributi)
Annullata la modifica 112216563 di Murayen (discussione)
Etichetta: Annulla
Atarubot (discussione | contributi)
template cita "xxxx"; fix formato data; fix parametro lingua; elimino parametri vuoti
Riga 79:
*† ''[[Equus (Plesippus)]]'' (ex genere ''Plesippus'' (Matthew, 1924)).
**† ''[[Equus occidentalis]]'' (Owen, 1863) (sin. ''Plesippus simplicidens'' (Cope, 1892), ''E. simplicidens'' (Cope, 1892)<ref>{{Cita web|url=http://fossilworks.org/bridge.pl?a=taxonInfo&taxon_no=46294|titolo=Fossilworks: Equus (Dolichohippus) simplicidens|sito=fossilworks.org|accesso=3 agosto 2019}}</ref><ref>{{Cita web|url=https://www.gbif.org/species/4969204|titolo=Equus occidentalis (Leidy, 1865)|sito=www.gbif.org|lingua=en|accesso=3 agosto 2019}}</ref>, ''E. cumminsii'' (Cope, 1893), ''P. shoshonensis'' (Giddley, 1930), ''E. shoshonensis'' (Giddley, 1930)) - Cavallo occidentale, cavallo di Hagerman, zebra di Hagerman o zebra americana. Nordamerica, probabilmente arrivato in Beringia, circa 3,6 Ma - 10.000 BP. È il capostipite e il più antico esponente del genere. Probabile progenitore di ''E. stenonis'' (quindi anche del ramo del nuovo mondo e del sottogenere principale dello stesso, ''[[Equus (Stenonis)]]''), ''E. fromanius'', ''E. crenidens'', ''E. conversidens'', ''E. scotti'' (quindi del sottogenere ''[[Equus (Equus)]]''), ''E. idahoensis'', ''E. enormis'', ''E. excelsus'', ''E. francescana'' e ''E. parastylidens'' (quindi del sottogenere ''[[Equus (Parastylidequus)]]'').
**† ''[[Equus fromanius]]'' (Repenning et al., 1995) (sin. ''Plesippus fromanius) -'' Idaho, circa 3,5 - 1,8 Ma BP. Specie molto discussa, forse sin. di ''E. occidentalis'' o ''E. excelsus''<ref>{{Cita libro|titolo=U.S. Geological Survey Bulletin|url=https://books.google.it/books?id=Zvm6B4ODv3MC&pg=RA3-PA41&lpg=RA3-PA41&dq=equus+fromanius&source=bl&ots=LkRr6MPCIN&sig=ACfU3U1QEEMgw042t4FMxp9F2b_QvnVNqA&hl=it&sa=X&ved=2ahUKEwiCsY7DhNToAhUWRxUIHW30CDAQ6AEwAXoECAsQMg#v=onepage&q=equus%20fromanius&f=false|accesso=6 aprile 2020-04-06|data=1983|editore=U.S. Government Printing Office|lingua=en}}</ref>.
**† ''[[Equus crenidens]]'' (Cope, 1884) (sin. ''Plesippus crenidens'' (Hibbard, 1955), ''E. crinidens'') - Messico, circa 2,588 - 0,012 Ma BP.
**† ''[[Equus conversidens]]'' (Owen, 1869) (sin. ''E. barcenaei'' (Cope, 1884), ''E. barcenoei'' (Cope, 1884), ''E. c. leoni'', ''E. nevadanus'' (Hay, 1927)<ref>{{Cita web|url=https://vera-eisenmann.com/amerhippus-leoni-and-equus-conversidens|titolo=Amerhippus leoni and "Equus conversidens" - [Vera Eisenmann]|sito=vera-eisenmann.com|lingua=fr|accesso=2020-04-11 aprile 2020}}</ref>, ''Onager zoyatalis'' (Mooser, 1959), ''E. semiplicatus'' (ED Cope, 1893)) - Cavallo messicano. Nordamerica occidentale, dall'Alaska al Messico, circa 2,588 - 0,009 Ma BP. Da alcuni considerato un ''[[nomen dubium]]''<ref>{{Cita pubblicazione|nome=Peter D|cognome=Heintzman|data=28 novembre 2017|titolo=A new genus of horse from Pleistocene North America|rivista=eLife|volume=6|pp=e29944|lingua=en|accesso=26 marzo 2020|doi=10.7554/eLife.29944|url=https://elifesciences.org/articles/29944|nome2=Grant D|cognome2=Zazula|nome3=Ross DE|cognome3=MacPhee}}</ref><ref>{{Cita web|url=https://www.utep.edu/leb/pleistnm/taxaMamm/Equusconversidens.htm|titolo=Equus conversidens|sito=www.utep.edu|accesso=26 marzo 2020}}</ref>. Probabile progenitore di ''E. andium'' (quindi del sottogenere ''[[Equus (Amerhippus)]]'').
**† ''[[Equus idahoensis]]'' (Scott, 2005) (sin. ''Plesippus idahoensis'' (Merriam, 1918)) - Nordamerica sudoccidentale, circa 1,8 - 0,3 Ma BP<ref>{{Cita web|url=http://fossilworks.org/bridge.pl?a=taxonInfo&taxon_no=46277|titolo=Fossilworks: Equus idahoensis|sito=fossilworks.org|accesso=2 aprile 2020-04-02}}</ref>.
**† ''[[Equus enormis]]'' (Downs and Miller, 1994) - Zebra gigante. Nordamerica, circa 1,8 - 0,3 Ma BP.
**† ''[[Equus excelsus]]'' ([[Joseph Leidy]], 1858) (sin. ''Allozebra excelsus'' (Leidy, 1858)) - Nordamerica, circa 800.000 - 100.000 BP. Un tempo classificato come unico rappresentante del genere ''Allozebra'' (Trumler, 1961), a sua volta elevato, per un periodo, sottogenere (''Equus (Allozebra)'').
Riga 92:
*''[[Equus (Equus)]]''. Ci si riferisce a questo sottogenere ed a quelli che discendono da esso come al gruppo dei '''cavalli caballoidi''', '''caballini''', o '''cavallini'''.
**† ''[[Equus scotti]]'' (Gidley, 1900) (sin. ''E. bautistensis'') - Cavallo di Scotti. Nordamerica, forse Eurasia, reperti anche in Cile, circa 2,58 Ma - 10.500 BP. Progenitore probabile di ''E. sanmeniensis'', ''E. giganteus'', ''E. complicatus'', ''E. fraternus'', ''E. hatcheri'', ''E. leidyi'', ''E. niobrarensis'', ''E. pacificus'', ''E. pectinatus'', e ''E. lambei''.
**† ''[[Equus sanmeniensis]]'' (Chardin & Pivetau, 1930) - Dalla Beringia alla Cina, circa 2,55 Ma - 126.000 BP. Tramite questa specie è cominciata quella che viene definita come la seconda colonizzazione dell’Asia da parte del genere. Probabile progenitore di ''E. huanghoensis'', ''E. wangi'', ''E. yunnanensis''<ref name=":20">{{Cita pubblicazione|nome=Boyang|cognome=Sun|data=2019|titolo=The Equus Datum and the Early Radiation of Equus in China|rivista=Frontiers in Ecology and Evolution|volume=7|lingua=Englishen|accesso=3 aprile 2020-04-03|doi=10.3389/fevo.2019.00429|url=https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fevo.2019.00429/full|nome2=Tao|cognome2=Deng}}</ref>, ''E. ferus'', ''E. f. mosbachensis'', ''E. qingyangensis'' e ''E. teilhardi''<ref>{{Cita libro|nome=Raymond Louis|cognome=Bernor|nome2=Gina Marie|cognome2=Semprebon|nome3=Florent|cognome3=Rivals|titolo=Examining Evolutionary Trends in Equus and its Close Relatives from Five Continents|url=https://books.google.it/books?id=QRzWDwAAQBAJ&pg=PA226&lpg=PA226&dq=equus+sanmeniensis+(&source=bl&ots=mfGpUOIHv9&sig=ACfU3U0E0YQtlNmGV6_31BvCTvKSi_fEGQ&hl=it&sa=X&ved=2ahUKEwjAw4GXs8ToAhWFDOwKHYlJCEwQ6AEwDnoECAoQAQ#v=onepage&q=equus%20sanmeniensis%20(&f=false|accesso=1º aprile 2020-04-01|data=2020-03-12 marzo 2020|editore=Frontiers Media SA|lingua=en|ISBN=978-2-88963-555-9}}</ref>.
**† ''[[Equus huanghoensis]]'' (Chow and Liu, 1959) - Cina, circa 2,5 - 1,6 Ma BP<ref>{{Cita pubblicazione|autore=YongXiang Li, YunXiang Zhang, Boyang Sun, Hong Ao.|titolo=New fossils of the Early Pleistocene Equus huanghoensis (Equidae, Perissodactyla) from Nihewan in Hebei province of China|rivista=|volume=|numero=}}</ref>.
**† ''[[Equus wangi]]'' (Deng and Xue, 1999) - Cina centrale, circa 2,5 - 2,4 Ma BP<ref>{{Cita libro|nome=Raymond Louis|cognome=Bernor|nome2=Gina Marie|cognome2=Semprebon|nome3=Florent|cognome3=Rivals|titolo=Examining Evolutionary Trends in Equus and its Close Relatives from Five Continents|url=https://books.google.it/books?id=QRzWDwAAQBAJ&pg=PA230&lpg=PA230&dq=equus+wangi&source=bl&ots=mfGpXLCFx9&sig=ACfU3U0BTK9wNxmKf3grtyegsMqYECkSnw&hl=it&sa=X&ved=2ahUKEwjiscT-iczoAhUNXsAKHTEdDzgQ6AEwAHoECAsQLw#v=onepage&q=equus%20wangi&f=false|accesso=3 aprile 2020-04-03|data=2020-03-12 marzo 2020|editore=Frontiers Media SA|lingua=en|ISBN=978-2-88963-555-9}}</ref>.
** † ''[[Equus giganteus]]'' (Gidley, 1901) - Cavallo gigante preistorico, da alcuni considerato sottospecie di ''E. scotti''. Nordamerica, circa 2 Ma - 12.000 BP.
**† ''[[Equus complicatus]]'' (Leidy, 1858) (sin. ''Onager complicatus'', ''E. americanus'' (Leidy, 1847), ''E. nearcticus'' (Blake, 1863), ''Equus intermedius'' (Cope, 1895)<ref>{{Cita libro|nome=Oliver Perry|cognome=Hay|titolo=Bibliography and Catalogue of the Fossil Vertebrata of North America|url=https://books.google.it/books?id=ZmqWKhTAeqYC&pg=PA622&lpg=PA622&dq=equus+intermedius+eous&source=bl&ots=CAll2mvjGY&sig=ACfU3U0e_IwoMpOuyRgkjdja1EckUMZwLw&hl=it&sa=X&ved=2ahUKEwipv_eJ5ODoAhUHuIsKHWYRA7gQ6AEwAHoECAsQLw#v=onepage&q=equus%20intermedius%20eous&f=false|accesso=2020-04-11 aprile 2020|data=1902|editore=U.S. Government Printing Office|lingua=en}}</ref>, ''E. eous'' (Cope, 1895)) - Nordamerica, circa 1.8 to 0.012 Ma BP<ref>{{Cita web|url=http://fossilworks.org/bridge.pl?a=taxonInfo&taxon_no=46261|titolo=Fossilworks: Equus complicatus|sito=fossilworks.org|accesso=5 aprile 2020-04-05}}</ref><ref>{{Cita libro|nome=Earle E.|cognome=Spamer|nome2=Edward|cognome2=Daeschler|nome3=Academy of Natural Sciences of|cognome3=Philadelphia|titolo=A Study of Fossil Vertebrate Types in the Academy of Natural Sciences of Philadelphia: Taxonomic, Systematic, and Historical Perspectives|url=https://books.google.it/books?id=3loD7lTLBxgC&pg=PA177&lpg=PA177&dq=equus+complicatus+americanus&source=bl&ots=n5-HtcQF4K&sig=ACfU3U0CYDroYLaCePt6nEJwaxWSmtxvkQ&hl=it&sa=X&ved=2ahUKEwiH87mC2dHoAhVMUBUIHfrVB1gQ6AEwAXoECAsQLw#v=onepage&q=equus%20complicatus%20americanus&f=false|accesso=5 aprile 2020-04-05|data=1995|editore=Academy of Natural Sciences|lingua=en|ISBN=978-0-910006-51-4}}</ref>.
**† ''[[Equus fraternus]]'' (Leidy, 1860) (sin. ''Onager fraternus'', ''Tomolabis fraternus'') - Nordamerica sudorientale, circa 1.8 to 0.012 Ma BP<ref>{{Cita web|url=https://vera-eisenmann.com/amerhippus-fraternus-and-related-species-introduction|titolo=Amerhippus fraternus and related species, Introduction - [Vera Eisenmann]|sito=vera-eisenmann.com|lingua=fr|accesso=5 aprile 2020-04-05}}</ref><ref>{{Cita web|url=http://fossilworks.org/bridge.pl?a=taxonInfo&taxon_no=46271|titolo=Fossilworks: Equus fraternus|sito=fossilworks.org|accesso=5 aprile 2020-04-05}}</ref>.
***† ''[[Equus fraternus pectinatus]]'' (Cope, 1901) - Pennsylvania, 1.8 to 0.3 Ma BP<ref>{{Cita web|url=http://fossilworks.org/bridge.pl?a=taxonInfo&taxon_no=46298|titolo=Fossilworks: Equus pectinatus|sito=fossilworks.org|accesso=5 aprile 2020-04-05}}</ref><ref>{{Cita libro|nome=Earle E.|cognome=Spamer|nome2=Edward|cognome2=Daeschler|nome3=Academy of Natural Sciences of|cognome3=Philadelphia|titolo=A Study of Fossil Vertebrate Types in the Academy of Natural Sciences of Philadelphia: Taxonomic, Systematic, and Historical Perspectives|url=https://books.google.it/books?id=3loD7lTLBxgC&pg=PA239&lpg=PA239&dq=equus+pectinatus&source=bl&ots=n5-HtcRC-J&sig=ACfU3U0l_5CApLqJRkn83kZ592cF4QrQvA&hl=it&sa=X&ved=2ahUKEwiHqcm329HoAhWpRhUIHbf-AswQ6AEwDHoECAoQMg#v=onepage&q=equus%20pectinatus&f=false|accesso=6 aprile 2020-04-06|data=1995|editore=Academy of Natural Sciences|lingua=en|ISBN=978-0-910006-51-4}}</ref>.
**† ''[[Equus hatcheri]]'' (Hay, 1915) - Nebraska, circa 1.8 - 0.012 Ma BP<ref>{{Cita web|url=http://fossilworks.org/bridge.pl?a=taxonInfo&taxon_no=46274|titolo=Fossilworks: Equus hatcheri|sito=fossilworks.org|accesso=2020-04-11 aprile 2020}}</ref><ref>{{Cita libro|nome=Oliver Perry|cognome=Hay|titolo=Contributions to the Knowledge of the Mammals of the Pleistocene of North America|url=https://books.google.it/books?id=v7YrAAAAYAAJ&pg=PA574&lpg=PA574&dq=equus+hatcheri&source=bl&ots=TFz5Fd5qDh&sig=ACfU3U0OO5exdi1TqNplxCCdvbR5FN6xpQ&hl=it&sa=X&ved=2ahUKEwjZ1M2QiuDoAhUitYsKHYNSBzgQ6AEwA3oECAsQLw#v=onepage&q=equus%20hatcheri&f=false|accesso=2020-04-11 aprile 2020|data=1915|editore=U.S. Government Printing Office|lingua=en}}</ref>.
**† ''[[Equus leidyi]]'' (Hay, 1913) - USA centro e sudorientali, circa 1,8 - 0,012 Ma BP<ref>{{Cita web|url=http://fossilworks.org/bridge.pl?a=taxonInfo&taxon_no=46283|titolo=Fossilworks: Equus leidyi|sito=fossilworks.org|accesso=7 aprile 2020-04-07}}</ref><ref>{{Cita libro|nome=David W.|cognome=Anthony|titolo=The Horse, the Wheel, and Language: How Bronze-Age Riders from the Eurasian Steppes Shaped the Modern World|url=https://books.google.it/books?id=0FDqf415wqgC&pg=PA486&lpg=PA486&dq=equus+leidyi&source=bl&ots=2_a1oWIPSF&sig=ACfU3U2W646KMkCx8zpUCMJf3oiHMolTew&hl=it&sa=X&ved=2ahUKEwiu167VodToAhWns4sKHa7PBrIQ6AEwCHoECAsQPw#v=onepage&q=equus%20leidyi&f=false|accesso=7 aprile 2020-04-07|data=2010-07-26 luglio 2010|editore=Princeton University Press|lingua=en|ISBN=978-1-4008-3110-4}}</ref>.
**† ''[[Equus niobrarensis]]'' (Hay, 1913) - Alaska e stati canadesi e USA centroccidentali fino al confine col Messico, circa 1.8 - 0.012 Ma BP. Per alcuni sinonimo di ''E. scotti''<ref>{{Cita web|url=http://fossilworks.org/bridge.pl?a=taxonInfo&taxon_no=46293|titolo=Fossilworks: Equus niobrarensis|sito=fossilworks.org|accesso=27 marzo 2020}}</ref><ref>{{Cita web|url=https://www.mindat.org/taxon-4969213.html|titolo=Equus niobrarensis|sito=www.mindat.org|accesso=27 marzo 2020}}</ref>.
***''[[Equus niobrarensis alaskae]]'' (Winans, 1989) - Alaska.
**† ''[[Equus pacificus]]'' (Leidy, 1868) - Cavallo del Pacifico. Canada e USA occidentali, 1,8 - 0,012 Ma.
**† ''[[Equus yunnanensis]]'' ([[Edwin H. Colbert|Colbert]], 1940) - Cina, India e sudest asiatico, circa 1,1 Ma - 781.000 BP<ref>{{Cita web|url=http://fossilworks.org/bridge.pl?a=taxonInfo&taxon_no=97607|titolo=Fossilworks: Equus yunnanensis|sito=fossilworks.org|accesso=3 aprile 2020-04-03}}</ref><ref name=":20" />. Da non confondere con la razza equina Yannon.
**''[[Equus ferus]]'' ([[Pieter Boddaert|Boddaert]], 1785) (sin. ''E. achenheimensis'' (Nobis, 1971), ''E. steinheimensis'' (Von Reichenau, 1915), ''E. piveteaui'' (David & Prat, 1962)) – Cavallo. Europa, Asia e Nordafrica circa 630.000/320.000 BP - presente.
***† ''[[Equus ferus ferus]]'' ([[Pieter Boddaert|Boddaert]], 1785) (sin. ''E. ferus solutreensis'' (Nobis, 1997)) – Tarpan o cavallo selvatico, sottospecie originale ed antenato diretto di ''E. f. lenensis'', ''E. f. algericus'', ''E. f. przewalskii'', ''E. f. torralbae'', ''E. f. antunesi'', ''E. f. germanicus'', ''E. f. latipes'' (Gromova, 1991) e ''E. f. caballus''. Europa e Asia, estinto nel 1918 o 1919.
Riga 114:
***† ''[[Equus ferus germanicus]]'' (Nehring, 1884) (''[[Nomen dubium]]'') (sin. ''E. f. silvaticus'') - Cavallo di foresta. Antenato di ''E. f. gallicus''. Europa centroccidentale, circa 45.000 - 40.000 BP.
***† ''[[Equus ferus gallicus]]'' (F. Prat, 1968) (''[[Nomen dubium]]'') - Cavallo francese. Antenato di ''E. f. arcelini''. Europa occidentale, circa 40.000 - 15.000 BP.
***† ''[[Equus ferus latipes]]'' (Gromova, 1991) - Europa centrale e orientale, circa 40.000 - 10.000 BP<ref name=":22">{{Cita pubblicazione|autore=Eline N. van Asperen, Krzysztof Stefaniak, Iurii Proskurnyak, and Bogdan Ridush|titolo=Equids from Emine-Bair-Khosar Cave (Crimea, Ukraine): co-occurrence of the stenonid Equus hydruntinus and the caballoid E. ferus latipes based on skull and postcranial remains|rivista=|volume=|numero=}}</ref><ref name=":23">{{Cita libro|nome=Valentina|cognome=Yanko-Hombach|nome2=Allan S.|cognome2=Gilbert|nome3=Nicolae|cognome3=Panin|titolo=The Black Sea Flood Question: Changes in Coastline, Climate and Human Settlement|url=https://books.google.it/books?id=sDYXosqZpegC&pg=PA288&lpg=PA288&dq=equus+latipes+bp&source=bl&ots=ry9CKA_u9i&sig=ACfU3U2rC_E9oF4CXqR6lK6-mIHdFVaUTg&hl=it&sa=X&ved=2ahUKEwi-x5-l9ODoAhUJsKQKHcEMBVgQ6AEwAnoECAkQMg#v=onepage&q=equus%20latipes%20bp&f=false|accesso=11 aprile 2020-04-11|data=15 novembre 2006-11-15|editore=Springer Science & Business Media|lingua=en|ISBN=978-1-4020-5302-3}}</ref>.
***† ''[[Equus ferus arcelini]]'' (J.L. Guadelli, 1991) (''[[Nomen dubium]]'') - Europa occidentale, circa 15.000 - 10.000 BP.
***''[[Equus ferus caballus]]'' ([[Linneo|Linnaeus]], 1758)<ref name=":10">{{Cita pubblicazione|nome=Robin|cognome=Pellew|data=1997|titolo=Comments On The Proposed Conservation Of Usage Of 15 Mammal Specific Names Based On Wild Species Which Are Antedated By Or Contemporary With Those Based On Domestic Animals|rivista=The Bulletin of zoological nomenclature.|volume=54|pp=119–120|accesso=30 luglio 2019|doi=10.5962/bhl.part.89|url=http://dx.doi.org/10.5962/bhl.part.89}}</ref> (sin. ''E. laurentius'' (Hay, 1913)<ref name=":21">{{Cita pubblicazione|autore=Eric Scott, Thomas W. Stafford Jr., Russel W. Graham, Larry D. Martin|titolo=Morphology and metrics, isotopes and dates: determining the validity of Equus laurentius (Hay, 1913)|rivista=|volume=|numero=}}</ref>, ''E. agilis'', ''E. anglicus'', ''E. arabicus'', ''E. aryanus'', ''E. asiaticus'', ''E. belgius'', ''E. bohemicus'', ''E. brittanicus'', ''E. celticus'', ''E. cracoviensis'', ''E. domesticus'', ''E. equuleus'', ''E. europaeus'', ''E. ewarti'', ''E. frisius'', ''E. gracilis'', ''E. gutsenensis'', ''E. helveticus'', ''E. ibernicus'', ''E. hippagrus'', ''E. italicus'', ''E. lalisio'', ''E. libycus'', ''E. moldavicus'', ''E. mongolicus'', ''E. muninensis'', ''E. nehringi'', ''E. nipponicus'', ''E. nordicus'', ''E. pallas'', ''E. parvus'', ''E. persicus'', ''E. sequanicus'', ''E. sequanius'', ''E. sinensis'', ''E. sylvestris'', ''E. tanghan'', ''E. tataricus'', ''E. transylvanicus'', ''E. typicus'', ''E. varius'', ''E. equiferus'', ''E. gmelini'', ''E. tarpan'', ''E. hagenbecki'', ''E. prjevalskii'') – Cavallo domestico, compresi i reinselvatichiti come i [[Mustang (cavallo)|mustang]] americani e i [[Cavallino della Giara|cavallini della Giara]]. La prima domesticazione viene fatta risalire circa al 6.000 BP, probabilmente nella Russia settentrionale.
**† ''[[Equus mosbachensis]]'' (Von Reichenau, 1915) - Europa, circa 609.000 - 40.000 BP. Primo vero cavallo a raggiungere l'Europa. Potrebbe essere una sottospecie di ''E. ferus'', rendendo le seguenti sottospecie non valide<ref>{{Cita pubblicazione|nome=Nicolas|cognome=Boulbes|data=2019|titolo=Biostratigraphy and Palaeoecology of European Equus|rivista=Frontiers in Ecology and Evolution|volume=7|lingua=Englishen|accesso=8 aprile 2020-04-08|doi=10.3389/fevo.2019.00301|url=https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fevo.2019.00301/full|nome2=Eline N.|cognome2=van Asperen}}</ref>.
***† ''[[Equus mosbachensis campdepeyrii]]'' (Guadelli & Prat, 1995).
***† ''[[Equus mosbachensis micoquii]]'' (Langlois, 2005).
Riga 132:
* † ''[[Equus (Stenonis)]]''. Assieme al sottogenere ''[[Equus (Sussemionus)]]'', è detto gruppo dei '''cavalli stenonoidi'''.
** † ''[[Equus stenonis]]'' (Cocchi, 1867) - Cavallo o zebra di Stenone. Europa occidentale<ref name=":0">{{Cita web|url=http://www.aiqua.it/index.php/volume-24-extended-abstract-il-quaternario-italiano-conoscenze-e-prospettive-roma-24-e-25-febbraio-2011/122-the-early-to-early-middle-pleistocene-stenonoid-horses-from-italy|sito=www.aiqua.it|accesso=1º agosto 2019}}</ref>, sudorientale, Nordafrica, Asia e Nordamerica, circa 3.600k - 1 Ma BP. È considerato il progenitore di ''E. sivalensis'', ''E. livenzovensis'', ''E. nalaikhaensis'' (quindi del sottogenere ''[[Equus (Sussemionus)]]''), ''E. stehlini'', ''E. numidicus'' (quindi del sottogenere ''[[Equus (Dolichohippus)]]''), ''E. eisenmannae'' e ''E. capensis'' (quindi del sottogenere ''[[Equus (Hippotigris)]]'').
*** † ''[[Equus stenonis anguinus]]'' (Azzaroli &Voorhies, 1993) - Sottospecie nordamericana<ref>{{Cita pubblicazione|nome=Boyang|cognome=Sun|data=2019|titolo=The Equus Datum and the Early Radiation of Equus in China|rivista=Frontiers in Ecology and Evolution|volume=7|lingua=Englishen|accesso=6 aprile 2020-04-06|doi=10.3389/fevo.2019.00429|url=https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fevo.2019.00429/full|nome2=Tao|cognome2=Deng}}</ref>.
***† ''[[Equus stenonis guthi]]'' (Boeuf, 1986).
*** † ''[[Equus stenonis mygdoniensis]]'' (Koufos, 1992).
Riga 147:
**† ''[[Equus valeriani]]'' (Gromova, 1946) - Asia centrale, areale forse più ampio, circa 126.000 - 11.700 BP<ref>{{Cita pubblicazione|autore=Véra Eisenmann|titolo=Unexpected finding of a new Equus species (Mammalia, Perissodactyla) belonging
to a supposedly extinct subgenus
in late Pleistocene deposits of Khakassia (southwestern Siberia)|rivista=Muséum national d’Histoire naturelle, Département Histoire de la Terre, UMR 5143 du CNRS, Paléobiodiversité et Paléoenvironnements.|volume=|numero=}}</ref>.
* † ''[[Equus (Sussemionus)]]''<ref name=":11">{{Cita web|url=http://fi.nm.cz/wp-content/uploads/2017/08/6_PalomboFIN_final.pdf|titolo=LIGHT AND SHADOWS IN THE EVOLUTION OF SOUTH EUROPEAN STENONOID HORSES}}</ref> (sin. ''Equus (Suessenbornensis)'') - Ampiamente distribuito in Europa, Medioriente, Africa e Asia fino alla Siberia e Nordamerica<ref>{{Cita pubblicazione|nome=Véra|cognome=Eisenmann|data=2010-3|titolo=Sussemionus, a new subgenus of Equus (Perissodactyla, Mammalia)|rivista=Comptes Rendus Biologies|volume=333|numero=3|pp=235–240|lingua=en|accesso=1º agosto 2019|doi=10.1016/j.crvi.2009.12.013|url=https://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S1631069109003175}}</ref><ref>{{Cita web|url=https://www.researchgate.net/publication/42588666_Sussemionus_a_new_subgenus_of_Equus_Perissodactyla_Mammalia|titolo=(PDF) Sussemionus, a new subgenus of Equus (Perissodactyla, Mammalia)|sito=ResearchGate|lingua=en|accesso=10 agosto 2019}}</ref>. Le relazioni interne di questo gruppo sono molto discusse<ref name=":2">{{Cita web|url=http://citeseerx.ist.psu.edu/messages/downloadsexceeded.html|titolo=Download Limit Exceeded|sito=citeseerx.ist.psu.edu|accesso=1º agosto 2019}}</ref>. È il più strettamente imparentato con ''[[Equus (Equus)]]'', ma non ha discendenti viventi<ref>{{Cita web|url=https://www.researchgate.net/profile/Tao_Deng/publication/248120610_Phylogenetic_relationships_of_the_Chinese_fossil_species_of_the_genusEquus_Perissodactyla_Equidae/links/0fcfd50c58e072bdd8000000/Phylogenetic-relationships-of-the-Chinese-fossil-species-of-the-genusEquus-Perissodactyla-Equidae.pdf|titolo=Phylogenetic relationships of the Chinese fossil species of the genus Equus, Perissodactyla, Equidae.}}</ref><ref>{{Cita pubblicazione|nome=Jun-Xia|cognome=Yuan|data=16 maggio 2019|titolo=Molecular identification of late and terminal Pleistocene Equus ovodovi from northeastern China|rivista=PLoS ONE|volume=14|numero=5|accesso=4 agosto 2019|doi=10.1371/journal.pone.0216883|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6522033/|nome2=Xin-Dong|cognome2=Hou|nome3=Axel|cognome3=Barlow}}</ref>.
** † ''[[Equus nalaikhaensis]]'' (Kuznetsova and Zhegallo, 1996)<ref name=":3">{{Cita web|url=http://citeseerx.ist.psu.edu/messages/downloadsexceeded.html|titolo=Download Limit Exceeded|sito=citeseerx.ist.psu.edu|accesso=18 agosto 2019}}</ref> - Mongolia e Cina, forse fino all'Europa, circa 2.588.000 - 781.000 BP<ref>{{Cita web|url=http://fossilworks.org/bridge.pl?a=taxonInfo&taxon_no=97703|titolo=Fossilworks: Equus nalaikhaensis|sito=fossilworks.org|accesso=6 aprile 2020-04-06}}</ref>. Probabile progenitore di ''E. suessenbornensis'' ed ''E. verae''. Possibile di ''E. tabeti'' (quindi del sottogenere ''[[Equus (Asinus)]]''), ''E. apolloniensis'' e ''E. hipparionoides''.
**† ''[[Equus suessenbornensis]]'' (Wüst, 1901) - Ampiamente distribuito in Europa, Medioriente, Asia e forse Nordamerica, circa 2,58 Ma - 126.000 BP. Probabile progenitore di ''E. granatensis'', ''E. bressanus'' e ''E. beijingensis''.
** † ''[[Equus verae]]'' (Sher, 1971) - Siberia nordorientale, circa 2,58 - 1,806 Ma BP. Forse antenato di ''E. coliemensis''.
Riga 218:
*† ''[[Hippotherium antelopinum]]'' (Falconer & Cautley, 1849) (sin. ''E. antelopinum'', ''Cormohipparion antelopinum'', ''Hipparion antelopinum'') - India, circa 5,332 - 2,588 Ma BP.
* † ''[[Dinohippus mexicanus|Dinohippus]]'' [[Dinohippus mexicanus|''mexicanus'']] (Lance 1950) (sin. ''Equus (Hesperohippus)'', ''E. mexicanus'' (Hibbard, 1955), ''Equus midlandensis'' (Quinn, 1957), ''Onager oviedoi'' (Mooser, 1959)) - Messico centrale, circa 4,8 - 4,7 Ma BP.
*† ''Equus pseudaltidens'' (Hulbert, 1995) (sin. ''Onager altidens'' (Quinn, 1957)) - Florida, New Mexico, circa 126.000 - 11.700 BP. In una posizione sistematica molto incerta, probabilmente appartiene al genere ''Haringtonhippus'', data la presunta stretta parentela con ''H. francisci''<ref>{{Cita web|url=http://fossilworks.org/?a=taxonInfo&taxon_no=46303|titolo=Fossilworks: Equus pseudaltidens|sito=fossilworks.org|accesso=9 aprile 2020-04-09}}</ref><ref>{{Cita pubblicazione|nome=Jon|cognome=Baskin|titolo=Evidence from Morphological Variation in Large Samples on the Number of Species of Equus in the Late Pleistocene of North America|lingua=en|accesso=9 aprile 2020-04-09|url=https://www.academia.edu/26260494/Evidence_from_Morphological_Variation_in_Large_Samples_on_the_Number_of_Species_of_Equus_in_the_Late_Pleistocene_of_North_America}}</ref><ref>{{Cita pubblicazione|autore=Richard C. Hulbert, Jr.|titolo=Equus from Leisey shell pit 1A and other irvingtonian localities from Florida.|rivista=|volume=|numero=}}</ref>.
*† ''Equus australis'' (Moreno, 1888) - Forse Argentina. Nessun’altra informazione<ref>{{Cita web|url=http://fossilworks.org/bridge.pl?a=taxonInfo&taxon_no=151116|titolo=Fossilworks: Equus australis|sito=fossilworks.org|accesso=2020-04-11 aprile 2020}}</ref>.
*† ''Equus holmesi'' (Hay, 1921) (''[[Nomen dubium]]'') - Oklahoma, pleistocene. Unici resti, soli 4 denti superiori di un unico esemplare (Codice fossile: USNM 8642)<ref>{{Cita web|url=http://fossilworks.org/?a=taxonInfo&taxon_no=46276|titolo=Fossilworks: Equus holmesi|sito=fossilworks.org|accesso=7 aprile 2020-04-07}}</ref><ref>{{Cita pubblicazione|autore=Nicholas Anthony Famoso|titolo=The evolution of occlusal enamel complexity in middle miocene to recent equids (Mammalia: Perissodactyla) of North America.|rivista=|volume=|numero=}}</ref>.
*† ''Equus importante'' (''[[Nomen dubium]]'') - Nessun'altra informazione<ref>{{Cita web|url=https://it.qwe.wiki/wiki/Equus_(genus)|titolo=Equus (genere) - Equus (genus) - qwe.wiki|sito=it.qwe.wiki|lingua=it|accesso=3 aprile 2020-04-03}}</ref>.
*† ''Equus jubatus'' (Hay, 1927) - USA. Nessun’altra informazione<ref>{{Cita web|url=https://www.gbif.org/species/4969202/metrics|titolo=Equus jubatus Hay, 1927|sito=www.gbif.org|lingua=en|accesso=2020-04-11 aprile 2020}}</ref>.
*† ''Equus nobisi'' (Pichardo, 2004) - America. Nessun’altra informazione<ref>{{Cita web|url=http://fossilworks.org/bridge.pl?a=taxonInfo&taxon_no=361545|titolo=Fossilworks: Equus nobisi|sito=fossilworks.org|accesso=2020-04-11 aprile 2020}}</ref>.
*† ''Equus plurnarnersis'' (1993) (''[[Nomen dubium]]'') - Questo nome compare una singola volta in un singolo articolo cinese, e non è presente nessun'altra informazione sulla specie<ref>{{Cita pubblicazione|autore=Cheng Jie, Wang Xinwen|titolo=New mammalian materials of middle pleistocene from Lijiang basin in northwest Yunnan and their biostratigraphy|rivista=|volume=|numero=}}</ref>.
 
=== Specie viventi e loro sottospecie ===
Riga 281:
 
* In letteratura è possibile incontrare la dicitura ''E. hippo'', utilizzata impropriamente per riferirsi a specie non ben identificate, come a sostituzione del termine generico "cavallo".
*''Equus indicus'' / ''Asinus indicus'' - Queste diciture sono errori di trascrizione riporati da un trattato dello zoologo Wotton in cui, oltre a resti di rinoceronti ed ''Equus sp.'' (successivamente attribuiti ad ''E. hemionus''), era presente anche [[Bos taurus indicus|''Bos primigenius indicus'']]. Ad acuire la confusione si aggiunse il fatto che lo zoologo era convinto che i corni ritrovati fossero degli stessi ''Equus'', attribuendo quindi a quei resti l'identità di asino o zebra unicorno<ref>{{Cita libro|titolo=Zoology in Early Modern Culture: Intersections of Science, Theology, Philology, and Political and Religious Education|url=https://books.google.it/books?id=KQoSBQAAQBAJ&pg=PA68&lpg=PA68&dq=equus+indicus&source=bl&ots=KPIU9RT6eh&sig=ACfU3U0z_mgxwTu_gqhhkohli_wAQu3x-A&hl=it&sa=X&ved=2ahUKEwjeheeBmN7oAhUlwuYKHf-pAC4Q6AEwEHoECAoQMg#v=onepage&q=equus%20indicus&f=false|accesso=10 aprile 2020-04-10|data=13 ottobre 2014-10-13|editore=BRILL|lingua=en|ISBN=978-90-04-27917-9}}</ref>. Compare anche nella tavola "Zebra Indica, Indianisck Maulthier; Equus Indicus, Indianisck Pferd; Equus Hirfutus, Rauh Pferd." (Jonston, John, 1603-1675), assieme alla specie ''E. hirfutus'' / ''hirsutus'', di cui esiste solo questa citazione in letteratura<ref>{{Cita web|url=https://nypl.getarchive.net/media/zebra-indica-indianisck-maulthier-equus-indicus-indianisck-pferd-equus-hirfutus-62b2be|titolo=Zebra Indica, Indianisck Maulthier; Equus Indicus, Indianisck Pferd; Equus Hirfutus, Rauh Pferd.|autore=John (1603-1675) Jonston|sito=New York Public Library|data=1º gennaio 1655-01-01|lingua=en|accesso=10 aprile 2020-04-10}}</ref>.
* Equus vitalis - Marchio di mangimi per cavalli e attrezzature per l'ippica<ref>{{Cita web|url=https://www.equusvitalis.it/|titolo=EquusVitalis Shop Online - il mondo dell'equitazione - shop specializzato in prodotti per cavalli|sito=EquusVitalis Shop Online|lingua=it|accesso=7 aprile 2020-04-07}}</ref>.
* Equus velox - Dicitura comune in esercizi e versioni in lingua latina.
* Velox Equus - Nome proprio di un cavallo da corsa australiano<ref>{{Cita web|url=https://www.harness.org.au/racing/horse-search/?horseName=VELOX%20EQUUS|titolo=Horse Search - Australian Harness Racing|sito=www.harness.org.au|accesso=7 aprile 2020-04-07}}</ref>.
 
== Note ==