Carduelis
Carduelis Brisson, 1760 è un genere di uccelli passeriformi della famiglia dei Fringillidi.[1]
Prendono questo nome dai semi di cardo, di cui tutti i componenti di questo genere sono ghiottissimi. Sono tra i più allevati in cattività, sia per la loro graziosità, che per il canto. In Europa, l'allevamento di molti fringillidi proveniente da paesi extraeuropei, si è sviluppato, grazie alle varie legislazioni nazionali, che per proteggere la fauna autoctona, ne ha reso quasi impossibile la riproduzione in cattività, portando i vari allevatori amatoriali, a preferire fringillidi non autoctoni.
Tassonomia
In passato il genere Carduelis era, assieme al genere Serinus, uno dei generi più numerosi della famiglia Fringillidae.
Un recente studio filogenetico ha dimostrato che entrambi i suddetti generi sono polifiletici ed ha portato alla segregazione di molte delle specie in precedenza attribuita al genere Carduelis in altri generi quali Acanthis, Chloris, Linaria e Spinus.[2][3]
Secondo la recente classificazione del Congresso Ornitologico Internazionale (2014) le specie attribuibili al genere Carduelis sono soltanto tre:[1]
- Carduelis carduelis (Linnaeus, 1758) - cardellino europeo
- Carduelis citrinella (Pallas, 1764) - venturone europeo
- Carduelis corsicana (Koenig, 1899) - venturone corso
Binomi obsoleti
- Carduelis flammea = Acanthis flammea (Linnaeus, 1758)
- Carduelis hornemanni = Acanthis hornemanni (Holböll, 1843)
- Carduelis chloris = Chloris chloris (Linnaeus, 1758)
- Carduelis sinica = Chloris sinica (Linnaeus, 1766)
- Carduelis spinoides = Chloris spinoides (Vigors, 1831)
- Carduelis monguilloti = Chloris monguilloti (Delacour, 1926)
- Carduelis ambigua = Chloris ambigua (Oustalet, 1896)
- Carduelis flavirostris = Linaria flavirostris (Linnaeus, 1758)
- Carduelis cannabina = Linaria cannabina (Linnaeus, 1758) -
- Carduelis yemenensis = Linaria yemenensis (Ogilvie-Grant, 1913)
- Carduelis johannis = Linaria johannis (Clarke, 1919)
- Carduelis lawrencei = Spinus lawrencei (Cassin, 1850)
- Carduelis tristis = Spinus tristis (Linnaeus, 1758)
- Carduelis psaltria = Spinus psaltria (Say, 1822)
- Carduelis spinus = Spinus spinus (Linnaeus, 1758)
- Carduelis dominicensis = Spinus dominicensis (Bryant, 1867)
- Carduelis pinus = Spinus pinus (Wilson, 1810)
- Carduelis atriceps = Spinus atriceps (Salvin, 1863)
- Carduelis notata = Spinus notata (Du Bus de Gisignies, 1847)
- Carduelis barbata = Spinus barbata (Molina, 1782)
- Carduelis xanthogastra = Spinus xanthogastra (Du Bus de Gisignies, 1855)
- Carduelis olivacea = Spinus olivacea Berlepsch e Stolzmann, 1894
- Carduelis magellanica = Spinus magellanica (Vieillot, 1805)
- Carduelis siemiradzkii = Spinus siemiradzkii (Berlepsch e Taczanowski, 1884)
- Carduelis yarrellii = Spinus yarrellii (Audubon, 1839)
- Carduelis cucullata = Spinus cucullata (Swainson, 1820)
- Carduelis atrata = Spinus atrata d'Orbigny e Lafresnaye, 1837
- Carduelis uropygialis = Spinus uropygialis (Sclater, 1862)
- Carduelis crassirostris = Spinus crassirostris (Landbeck, 1877)
- Carduelis spinescens = Spinus spinescens (Bonaparte, 1850)
Note
- ^ a b (EN) F. Gill e D. Donsker (a cura di), Family Fringillidae, in IOC World Bird Names (ver 14.2), International Ornithologists’ Union, 2024. URL consultato l'11 maggio 2014.
- ^ Nguembock B, Fjeldså J, Couloux A, Pasquet E, Molecular phylogeny of Carduelinae (Aves, Passeriformes, Fringillidae) proves polyphyletic origin of the genera Serinus and Carduelis and suggests redefined generic limits, in Molecular phylogenetics and evolution, vol. 51, n. 2, 2009, pp. 169-181, DOI:10.1016/j.ympev.2008.10.022.
- ^ Zuccon D, Prys-Jones R, Rasmussen PC and Ericson PGP, The phylogenetic relationships and generic limits of finches (Fringillidae) (PDF), in Mol. Phylogenet. Evol., vol. 62, 2012, pp. 581-596.
Altri progetti
- Wikimedia Commons contiene immagini o altri file su Carduelis
- Wikispecies contiene informazioni su Carduelis
Collegamenti esterni
Carduelis, in Avibase - il database degli uccelli nel mondo, Bird Studies Canada.

